Nie od dziś wiadomo, że świat zmierza w kierunku wynajmu usług i dóbr materialnych w wielu dziedzinach naszego życia. Wiadomo także, że są kraje, które wiodą w tej dziedzinie prym, jak Japonia czy Stany Zjednoczone. Można tam zaobserwować mocno rozkwitający trend otaczania się usługami abonamentowymi do tego stopnia, że zaczęto nawet oferować, z ogromnym powodzeniem nawet abonamenty na odzież. Mechanizm opiera się na dostarczaniu abonentom objętej wykupionym pakietem odpowiedniej ilości i rodzaju odzieży w określonym czasie.

Dla kogo subskrypcja oprogramowania ERP?

Tymczasem, wracając do naszej rzeczywistości i koncentrując się na obszarach najbardziej interesujących firmy z branży oprogramowania ERP zderzamy się z niepokojącą i bardzo rozległą rzeczywistością.

[tweet]Na polskim rynku w sektorze małych i średnich firm z subskrypcji korzysta jedynie 31% z nich[/tweet]. Zdecydowanie lepiej wygląda sytuacja w dużych przedsiębiorstwach. Widzimy tu około 50% udziału subskrypcji. Skąd różnica? Duże przedsiębiorstwa to bardzo często międzynarodowy zarząd oraz duży wpływ bardziej rozwiniętych krajów na decyzje w firmie. Małe firmy ulegają natomiast lokalnym zwyczajom i trendom, gdzie zakup licencji nadal jest bardziej popularny od zakupu subskrypcji.

Warto też zwrócić uwagę na fakt, że wśród badanych firm z sektora MŚP gotowość do zmiany oprogramowania ERP deklaruje blisko 20% firm. Wynika to w znacznym stopniu z rosnącego zainteresowania oprogramowaniem ERP w tym sektorze, a w przypadku dużych firm jest to aż 46% ankietowanych. W tym drugim przypadku jest to przeważnie poszukiwanie oszczędności i obniżenia kosztów utrzymania drogiego oprogramowania ERP i zastąpienie go tańszym, a niekoniecznie gorszym.

Jak już wspomniano, klienci w Polsce niechętnie kupują oprogramowanie w usłudze abonamentowej. Co jest powodem takiego podejścia do kwestii użytkowania oprogramowania w innym modelu niż kupowanie licencji na własność?

System ERP w abonamencie?

Sprzedaż oprogramowania ERP w abonamencie to na naszym rynku nadal nowość. Jest to model, którego klienci nie znają, a w najlepszym wypadku niewiele o nim wiedzą i zwyczajnie mają obawy, czy to dobry kierunek i słuszna decyzja dla ich biznesu. To jeden z głównych powodów.

Kolejnym jest poczucie bezpieczeństwa. Polscy przedsiębiorcy przywykli do „posiadania” oprogramowania, a jak wiadomo dzierżawione oprogramowanie to nie własność. Możliwe, że właśnie stąd obawa przed jego zakupem. W końcu, jeżeli sytuacja firmy ulegnie poważnemu pogorszeniu, to z uwagi na oszczędności będzie ona używać tej wersji oprogramowania, którą już ma.

Nasuwa się jednak pytanie, po co „posiadać” oprogramowanie, które za chwilę przestanie być aktualne? Wielokrotnie zadawałem to pytanie swoim klientom. Odpowiedzi, które otrzymywałem, właściwie sprowadzały się do dwóch wersji. Pierwsza to klasyczne: „w sumie to nie wiem”, co wynika właśnie z wyżej wspomnianego braku wiedzy na temat innych możliwości wchodzenia w posiadanie oprogramowania ERP.

Druga, trochę bardziej uzasadniona, to pewność, że program jest własnością przedsiębiorstwa i nic tego nie zmieni. Jest w tym odrobina prawdy, ale tylko odrobina i do tego ograniczona czasowo. Dlaczego?

Oprogramowanie ERP ma tę bardzo korzystną dla dostawców cechę, że lubi się szybko przedawniać, a regularne zmiany przepisów prawnych wykluczają możliwość używania starego oprogramowania ERP.

Ponadto  w Polsce licencję na oprogramowanie wydaje się na pięć lat, a po upływie tego czasu producent ma prawo do jej wypowiedzenia.

Inną przyczyną bojaźliwego podejścia do modelu subskrypcyjnego są wyższe koszty utrzymania w kolejnych latach. To dobry argument, ale gdy się mu bliżej przyjrzeć, staje się mocno subiektywny. Porównując koszt abonamentu i odnowienia licencji widzimy różnicę na korzyść licencji, ale czy to rzeczywiście jedyny czynnik, na jaki powinniśmy zwrócić uwagę? Oczywiście, że nie! Musimy tutaj uwzględnić nieporównywalnie wyższą cenę licencji przy zakupie oprogramowania ERP oraz wiele usług i dodatków, które przy zakupie licencji są dodatkowo płatne, podnosząc i tak już wysoki koszt jej nabycia. Tymczasem w subskrypcji oferowane są za darmo w ramach zakupionego abonamentu. Jest to tak zwana wartość dodana.

Klienci obawiają się też, że w momencie rezygnacji z usługi abonamentowej utracą dostęp do swoich danych. Nic bardziej mylnego. Doskonale wiadomo, że po wygaśnięciu subskrypcji mogą mieć dostęp do swoich danych nawet przez sześć lat. Tak długi czas pozwoli na sięganie do danych w dowolnym momencie i ich eksport do nowego systemu.

Podsumowując: oprogramowanie ERP w subskrypcji to dla firm korzyści wynikające z niskiego kosztu rozpoczęcia korzystania z programu w połączeniu z elastycznością, gwarancją aktualności i bezpieczeństwa danych.